Het Klokje
17 juni 2009
Copyright 1995-2009, JacquesOATU - All rights reserved
Disclaimer
De
samensteller van deze analyses neemt geen enkele verantwoordelijkheid
voor uw beleggingsactiviteiten met als basis de beschreven analyses.
Resultaten uit het verleden zijn geen enkele garantie voor de
toekomst. Trading kent hoge risico’s. Handelen op de
effectenbeurs doet u voor eigen risico en de samensteller(s) van dit
commen-taar kunnen dan ook op geen enkele wijze aansprakelijk worden
gesteld voor de resultaten die voortvloeien uit het volgen van
aanbevelingen. Door gebruik te maken van de toegangscode voor deze
webpagina stemt u hiermee in.
Zoals gisteren al in Het Klokje gemeld kreeg ik een e-mail
met de navolgende tekst en de vraag of ik daarop wilde reageren.
Nu ben ik noch Warren Buffett,
noch een andere pundit die in onderstaand artikel wordt genoemd.
Ik
kan wel een verwachting aangeven die Socionomics is gericht (Wil je
daar meer over weten dan is via Amazon.com het volgende boek te
bestellen: Socionomics,
The Science of History and Social Prediction by
Robert R. Prechter, Jr.)
Warren Buffett is "bijna
zeker" dat de maatregelen die de centrale banken nemen vroeg of
laat onbedoelde gevolgen zullen hebben. Zoals inflatie.
Jim
Rogers verwacht een "inflatie holocaust". Hij sluit zelfs
niet uit dat de S&P500 maal vijftig kan gaan indien hyperinflatie
toeslaat. Helaas zal het uitgedrukte zijn in een waardeloze valuta.
Zijn voorkeur blijft dan ook naar grondstoffen uitgaan waar het
behoud van de koopkracht gegarandeerd is.
En Mark Faber is "100%
zeker" dat hyperinflatie zal toeslaan in de VS.
We
hebben hier te maken met 3 ervaren superbeleggers die stuk voor stuk
in de meest sterke termen waarschuwen voor inflatie ... en zelfs
hyperinflatie!
Het is niet vaak dat iemand als Faber zegt 100%
zeker te zijn. Als belegger ben je zelden zeker. Dat bestaat
eigenlijk niet op de beurs. Maar zowel Buffett, Rogers als Faber
lijken niettemin overtuigd van hun gelijk.
De econoom Milton
Friedman leerde ons dat inflatie steeds een monetair fenomeen is. Hoe
meer de geldhoeveelheid stijgt, hoe sterker de inflatie. Een
stijgende geldhoeveelheid leidt volgens Friedman altijd toch
inflatie. ALTIJD!
Misschien daarom dat onze superbeleggers nogal
zeker zijn van hun stuk?
Want de geldhoeveelheid is in het
voorbije jaar zomaar eventjes verdubbeld.
Nu en dan hoor je
bepaalde economen of "experts" wel eens pleiten voor
inflatie. Een beetje inflatie zou de loodzware schuldenlast van
bepaalde landen wat kunnen verlichten, lees je dan.
Ze
beseffen duidelijk niet dat er weinig zaken destructiever zijn dan
inflatie. Het haalt de economie compleet onderuit , verarmt de
bevolking en zorgt voor een compleet wantrouwen.
Bovendien bestaat
er niet zoiets als "een beetje inflatie". Het is niet dat
je als centrale bank het inflatiepercentage kan bepalen. Indien de
bevolking doorkrijgt wat je probeert te doen, schiet de
omloopsnelheid van het geld de lucht in en kom je in een
oncontroleerbare situatie terecht.
Hyperinflatie ontstaat vooral
op het moment dat de mensen hun vertrouwen verliezen in papiergeld en
dit zo snel als ze het in handen krijgen, wensen om te zetten naar
zaken waardevaste activa (zoals goud, vreemde valuta, grondstoffen,
...)
Hyperinflatie, zo lezen we op Wikipedia , kan ontstaan
wanneer de centrale bank van een land geld creëert dat niet in
verhouding staat tot de daadwerkelijke groei van het land.
Wat
heeft de Federal Reserve gedaan in de afgelopen 12 maanden? De
geldhoeveelheid verdubbeld terwijl de economie krimpt. Een
schoolvoorbeeld van de gehanteerde definitie!
Wat zouden de eerste
signalen kunnen zijn die wijzen op een toenemend gevaar voor
inflatie? Waarschijnlijk zullen eerst de grondstoffen beginnen
stijgen. De dolar zal verzwakken. En de lange termijn rente begint op
te veren.
In de afgelopen maanden ging olie van $34 naar $73 ...
daalde de dollar een kleine 20% tov. een aantal wereldmunten ... en
steeg de lange termijn rente van 2,5% naar 4,71%.
Ik zou
bijna zeggen dat de voortekenen aan duidelijkheid niets te wensen
overlaten.
Tot zover de e-mail.
Begin maart was de tijd dat Het Klokje aangaf dat de 1e
neerwaartse golf van de C-golf in de bear markt ten einde was en dat een
corrigerende 2e golf een flink deel van de neerwaartse beweging zou corrigeren.
Juist in een bear markt van de
huidige orde moet worden verwacht dat alle markten zich op eenzelfde wijze gaan
gedragen. Niet allen in hetzelfde tijdschema, wel in het algemene
beeld.
De afgelopen maanden is de AEX met ruim 20% gestegen ten
opzichte van de neerwaartse beweging vanaf midden juli 2007 naar
maart dit jaar, de S&P is zelfs 40% gestegen, de Dollar daalde
met ruim 12,5% maar stijgt nu weer, grondstoffen zoals o.a. olie
stegen vanaf maart mee omhoog en van de economie wordt gezegd dat er
tekenen zijn dat ze zich aan het herstellen is.
Prechter stelt in zijn
boeken over Socionomics dat dit optimisme die de diverse markten omhoog drijven
veroorzaakt wordt door de grotere beschikbaarheid van “crediet” die o.a. door
Rijksoverheden in de markt wordt gepompt.
Het is dan ook verbazingwekkend om inderdaad al de “geloofszaken”
terug te zien die ook golden tijden de periode voor september 2000 en
gedurende de periode tussen begin 2003 en midden 2007 namelijk: “de
bullmarkt is weer terug en nu is het moment om weer in de markt te
stappen”, inflatie is de belangrijkste bedreiging, de voorraad
olie is eindig dus de prijsstijging is gerechtvaardigd, onroerend
goed zijn langzamerhand echte koopjes geworden en de economie gaat
weer een periode van grote groei doormaken.
De kracht van de Primary
2e golf (de golf die op dit moment actueel is) is dat het voor investeerders en
economen de onderliggende kracht is om zeer positief te worden maar met grote
kracht te waarschuwen voor inflatie.
De afgelopen tijd heb ik een aantal artikelen gelezen van
bekende en wereldwijd gerespecteerde financiële deskundigen dat bijvoorbeeld de
Dollar een fase van “hyperinflatie” is ingegaan. Uiteraard zijn deze meningen
door mindere goden opgepakt en wijd verspreid (zoals ook het artikel zoals
hierboven afgedrukt).
In mei en juni zijn artikelen verschenen op veelal
finance.yahoo.com dat:
het uiteindelijke doel voor de dollar is een waarde NUL (publicatie op 9 mei)
ik ben er 100% zeker van dat de U.S. Een fase van hyperinflatie tegemoet gaat die de inflatie van Zimbabwe evenaart (publicatie van 27 mei)
Velen vrezen een sterke inflatie die wordt veroorzaakt door Overheidsingrijpen in de economie. Universiteiten zijn van mening dat de inflatie waarden zal bereiken die weinigen zullen verwachten d.w.z. Hyperinflatie (publicatie 1 juni).
Wanneer er maar genoeg geld wordt gedrukt en de waarde van de Dollar stort in dan kan de S&P naar 50,000 gaan en de DJIA naar 1,000,000 (publicatie 4 juni).
Wereldwijd is er sprake van een explosie in geldhoeveelheid doordat overheden enorme kredieten verlenen. Dit soort acties zullen waarschijnlijk geen zoden aan de dijk zetten en tot een depressie en explosieve inflatie leiden, hetgeen beangstigend is (publicatie 4 juni);
We hebben nimmer een ineenstorting van een valuta gezien zoals dat nu het geval is van de Dollar. De consequentie is dat zelfs de hyperinflatie gedurende de Weimar Republiek in Duitsland zeker niet als voorbeeld voor de Dollar zal gelden (publicatie 1 juni). N.B. Deze uitspraak is extremer dan die gedaan in april 2008 zoals in onderstaande grafiek zichtbaar is gemaakt.
Het Klokje, en met het Klokje een aantal andere EWP analisten, zijn van mening dat niet inflatie het gevaar is maar “deflatie”.
(Wikipedia:
Deflatie
of waardevermeerdering van het geld is in de economie het verschijnsel dat het algemeen prijsniveau
daalt. Dit betekent in de praktijk dat - bij wijze van voorbeeld - een product
dat op een gegeven moment 1 munteenheid kost, na een jaar 0,95 munteenheid kost
(of in geval van ernstige deflatie bv. 0,1 of 0,01 eenheden).
Bij
deflatie groeit de koopkracht (ervan uitgaande dat de lonen gelijk
blijven of stijgen, of, theoretisch, in ieder geval met een kleiner
percentage dalen dan het percentage deflatie) en dit is daarom het
tegenovergestelde van inflatie.
Analoog aan het gegeven dat inflatie =
geldvermeerdering geldt dat deflatie =
geldvermindering, in verhouding tot de hoeveelheid goederen. Dit kan
bijvoorbeeld optreden door productverbetering, waardoor men "meer
waar voor hetzelfde geld" krijgt.
Het lijkt dat dit een
gunstig effect op de economie zou moeten hebben, maar deflatie kan zeer
schadelijk voor de economie zijn, omdat consumenten hun bestedingen zullen
uitstellen: over een jaar kunnen zij immers meer kopen voor dezelfde hoeveelheid
geld.
Bij
deze platitude dient men wel alle omstandigheden in aanmerking te
nemen, voor men tot een oordeel komt. Er zijn namelijk ook economen
die wijzen op de productverbetering -een vorm van deflatie, omdat men
een beter product voor hetzelfde of minder geld krijgt-, die wel
degelijk mensen tot kopen overhaalt. Zo verbeteren fabrikanten de
computers continu
en toch stellen mensen de aanschaf ervan echt niet (lang) uit. De
bedrijven zullen nu hun prijzen nog meer moeten verlagen om hun
klanten te behouden. Hiermee is de indruk van de consument bevestigd:
wachten loont. Ze zullen hierdoor nog langer wachten op nog lagere
prijzen: een negatieve spiraal is geboren. Gevolg hiervan is echter
dat de omzet van bedrijven verder terugloopt, waardoor zij in de
problemen kunnen komen. De deflatie heeft ook invloed op de
conjunctuur.
Een
ander effect van deflatie is dat de reële
rente stijgt: de schulden moeten immers nominaal
afgelost worden, dus met een geldbedrag dat door de deflatie reëel meer waard is
geworden dan op het moment dat de schuld werd aangegaan. Aangezien de nominale
rentestand niet lager kan worden dan nul, is er een absolute grens voor het
stimuleren van investeringen door verlaging van de rentestand en kan het
rente-effect van oplopende deflatie niet onbeperkt worden
gecompenseerd.
Uiteindelijk
kan de economie op deze wijze in een recessie
terechtkomen. Soms kan het verschijnsel zelfs leiden tot een totale
economische ineenstorting: een berucht voorbeeld is de Grote
Depressie vanaf 1929.
Een veel gematigder variant van het scenario heeft zich voltrokken in
Japan, dat vanaf de
jaren 80
gedurende langere tijd deflatie kende.
Om
deze reden wordt meestal geprobeerd deflatie te voorkomen. De
instantie (regering of centrale
bank) die het uitgeven van geld
beheert, en daarmee het monetair
beleid voert, streeft veelal naar het handhaven van een lage
inflatie, het tegengestelde van deflatie.
Het
grootste risico wordt gelopen wanneer de rente al laag is: de
oplopende besparingen door bestedingsuitstel kunnen dan niet tot een
nog lagere rentestand leiden, het normale evenwichtsmechanisme.
Deflatie is minder zeldzaam dan algemeen wordt aangenomen. De Britse econoom Roger Bootle schreef hierover het boek “The Death of Inflation” (1997, ISBN 1857881486). Hij heeft de prijsontwikkeling in Groot-Brittannië onderzocht vanaf 1264. En concludeert dat 97% van alle Britse inflatie in de onderzochte periode heeft plaatsgevonden sinds 1940. Inflatie is volgens hem de uitzondering die de regel bevestigt.
We zien op dit moment dat goederen goedkoper zijn (niettegenstaande de huidige Primary 2e golf correctie) dan een een half jaar geleden met een voortgaande neerwaartse trend door de analyse van Het Klokje geanalyseerd.
We zien eveneens dat overheden overheidsgeld aan het
spenderen zijn die haar gelijkheid niet kent. Het opkopen van
schatkistpapier door die overheden is een poging om de rentestand
laag te houden, het tegendeel gebeurt; de rentestand loopt op.
Ten tijde van de top in
“commodities” in 2008 werd iedereen ervan overtuigd dat de inflatie sterk zou
toenemen (grondstoffen werden o.a. veel duurder), valuta's waren instabiel (de
Dollar daalde zelfs naar een dieptepunt – zie grafiek hierboven) en de
renteverlagingen naar veelal bijna 0% kon niet anders betekenen dat daardoor de
inflatie sterk zou toenemen.
Grondstoffen echter, door de oplopende prijs ervan,
betekende een bescherming voor de investeerders en konden nauwelijks
in waarde dalen.
Wel, we hebben het
bijvoorbeeld aan de prijs van olie gezien, in acht maanden tijd viel de prijs
ervan meer dan ooit in de geschiedenis is voorgekomen.
Maar ook andere populaire commodoties zoals koper, zilver,
soja bonen e.d. Staan op het punt om aan een sterke daling te
beginnen.
Zoals ooit de NASDAQ fondsen zijn deze commodities op
dit moment nog nooit zo overkocht geweest.
Hoe dan ook, ik ben van mening dat de argumenten voor
een hyperinflatie op dit moment geen hout snijden. Dat overheden,
samen met eventueel de Centrale Banken, de inflatie naar normale
verhoudingen kunnen terugbrengen is te hoog voor ze gegrepen. Vanaf
begin 2008 worden er grote liquiditeiten in de markt gepompt door de
Amerikaanse overheid, ruim een jaar is dat het geval voor de Europese
overheden. In de periode juli 2008 tot en met maart 2009 schoot
daardoor de markt niet omhoog maar daalde zo sterk als in de
afgelopen 50-60 jaar nog nooit was voorgekomen.
Nu er een pauze is in de
negatieve “social mood” en het moment in maart kwam dat een Primary 2e golf zich
moest gaan ontwikkelen als correctie op de neerwaartse beweging vanaf 2007
denken vele dat die Overheids- en Centrale Bank maatregelen beginnen te werken
en dat de economie het “ergste” heeft gezien.
Maar zoals bekend is een 2e golf altijd de golf van de
hoop. We zien dat op dit moment; de twijfel zal de komende 6-8 weken
in de actuele B-golf van de Primary 2e golf toeslaan maar de C-golf
die dan voor de deur staat zal die hoop weer tot extremen brengen en
het optimisme tot waarden tussen de 90-100% bulls aanwakkeren.
In
die tijd zal verdere deflatie toeslaan.
De lange termijn rente stijgt op dit moment al –
niettegenstaande Centrale Banken de rente laag proberen te houden -,
commodity prijzen dalen dus zal het dan, volgens dezelfde deskundigen
van wie bovenstaande citaten zijn overgenomen, de aandelenmarkt
wederom zijn waar de investeerder het best uit is en zullen
commodities uit de gratie raken.
Tot zover mijn reactie. Reacties julliezijds zijn uiteraard welkom naar jacquesoatu@aol.com
Analyse van de AEX.
Wanneer de komende neerwaartse beweging karakteristiek zou verlopen dan betekent dat voor de komende 4-6 weken een daling van rond de 60 - 70% gerekend vanaf de opwaartse beweging vanaf de bodem op 9 maart naar de top op 3 juni.
In onderstaande grafiek is het mogelijk verloop van de
Amsterdamse markt ingetekend.
Al naar de tijd verloopt zullen voor de
belangrijke ijkpunten in het patroon voor het onderstaand patroon bevestigingen worden gevonden dan wel herijkingen
plaats vinden.
Kort
samengevat:
De koersbeweging van vandaag laat zien dat een
verhoudingsgewijze sterke daling is begonnen en de markt afgelopen 3 juni een
trendverandering is
gestart.
Analyse van ING.
Een koersdoel van rond de € 5,35 – 5,40 is een karakteristieke daling voor de huidige B-golf. In onderstaande grafiek komt tot uiting dat op deze stand (5,34 – 5,39) de koers zowel een lengte van 162% van de Minute a-golf én de 50% lengte van de Intermediate A-golf heeft bereikt.
Een gebied waar dus een heel sterke weerstand zal liggen.
Analyse van de S&P.
Een kleine correctie zorgde vandaag voor een korte opleving gevolgd door een verdere daling naar 910,72 terwijl op dagbasis het niveau net boven de 900 (904,15) werd getest. Zondermeer een moment voor de bevestiging van een serieuze “trend reversal”.
Samengevat: Een verdere daling moet worden verwacht. De expiratie vrijdag kan de koersvorming verwarrend maken.
Analyse van de Euro versus Dollar
Zolang de Minute 2e golf top op 1,418 gehandhaafd blijft blijft de analyse bearish voor de Euro afgezet tegen de wisselkoers met de Dollar. De analyse verwacht dus een lagere koers van de Euro op de korte tot middellange termijn.
Volgens de EWP telling is
op 3 juni een Minor 3e golf begonnen met als mogelijk koersdoel voor een bodem
rond de 1,15-1,20.
Voor de
Minuette of Minute 3e golf is een voorlopig koersdoel de
pariteitsstand rond de 1,32-1,33.
Analyse
van Goud
in Dollars
Een sterke weerstand ligt er rond de 892-907. Die weerstand kan dienen als bodem voor de Minute of Minuette 3e golf neerwaarts.
Analyse van de NIKKEI
De top van de C-golf is gezet. De neerwaartse doorbraak door de diagonale steunlijn is de bevestiging voor de C-golf top. De Nikkei is de komende 4-6 weken op weg naar het meest waarschijnlijke koersdoel voor de Intermediate B-golf.
Ook de JOATU Bull/Bear indicator heeft nu een bearish signaal gegeven. Bearish posities zijn verantwoord met een stop loss op 10000 (aangepaste stop loss).
(In het startmenu – het welkomstscherm van de site – via de rubriek service pagina vind je de oude “Klokjes” van de afgelopen weken. Zo kan je deze oude Klokjes nog eens teruglezen).